قطعاً در ترجمه مقالات ISI و سایر مقالات علمی می بایست علاوه بر ترجمه تخصصی و روان, مفاهیم علمی درون مقاله نیز به درستی و تمام و کمال انتقال یابند و این کار تنها از عهده یک مترجم حرفه ای و البته ویراستاری آشنا با مطالب و زمینه علمی مقاله بر می آید که درکی کامل و صحیح از آن زمینه علمی و تحقیقاتی داشته باشند.
نظر به این جریان که مخاطبین اصلی مقالات دانشگاهی و متون علمی دانشجویان و اساتید هستند و هدف آن ها ارائه یافته های پژوهشی و تحقیقات علمی با زبانی روان, بلیغ و گویا و بهره گرفتن از اصطلاحات تخصصی هر رشته می باشد, ترجمه تخصصی مقالات و متون علمی حتما باید به وسیله دانش آموختگان همان رشته انجام شود و بدون شک نیاز به انجام کار ویراستاری روی متون ترجمه شده وجود دارد.
ترجمه تخصصی مقالات علمی جز بخش هایی است که تمامی محققان و دانشجویان در تبادلات علمی خود با دیگر ملل به آن نیازمند هستند. این تبادلات در راستای ارسال اطلاعات و یا دریافت آن برای استفاده از یافته های علمی دیگر کشور ها می باشد. در حقیقت مقالات مهم ترین بخش و تنها خروجی یافته های علمی به حساب می آیند که در دسترس افراد به شکل عمومی قرار خواهد گرفت. اماترجمه تخصصی و برگردان آن جز بخش های بسیار ضروری برای دریافت مفهوم و درک مطلب می باشد که باید مترجمین حرفه ای و متبحر این بخش با قواعد و قوانین ترجمه مقاله آشنایی کاملی داشته باشند.
اکثر مقالات علمی اصولا دارای چارچوب و قالبی یکسان هستند و اصلی ترین بخش های هر مقاله ای عبارتند از چکیده, مقدمه, روش های گردآوری اطلاعات, شرح مسئله, نتیجه گیری و منابع می باشد. اصولاً مقالات دارای چندین کلید واژه یه همان کلمات کلیدی هستند که در کل متن تکرار می شوند. در ترجمه مقالات علمی باید توجه داشت که در تمامی متن, لغات و اصطلاحات به یک شکل برگردان و ترجمه شوند. اصطلاحات خاص و مخفف ها نیازی به ترجمه ندارند و برای تعریف آن ها ابتدا متن کامل باید آورده شود.
کارشناسان شرکت ادیتنس در زمینه ترجمه و ویراستاری مقاله می توانند شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.
ترجمه تخصصی متون علمی نسبت به دیگر ترجمه ها باید با تفاوت انجام بگیرد زیرا که ساختار آن ها متفاوت از سایر متون بوده و لغات تخصصی و اصطلاحات خاصی در آن ها به کار رفته است که هر کسی توان ترجمه تخصصی این متون را ندارد و ترجمه این متون نیازمند به تجربه و افراد متخصص این بخش ها را می طلبد.
متون علمی و تخصصی یکی از مسائل پر اهمیت برای ایجاد رشد آموزشی و پژوهشی است که باعث می شود که پژوهش گران داخلی بتوانند از علم و دانش پژوهش گران اقصی نقاط جهان بهره مند شوند. بنابراین ترجمه متون تخصصی و برگردان آن ها به زبانی سلیس و روان به گونه ای که مفهوم و منظور نویسنده تغییر نکرده و به شکلی آسان قابل درک باشد می تواند به پژوهش گران داخلی کمک شایان توجهی نماید. علاوه بر ترجمه تخصصی متون انگلیسی, ترجمه متون و مقالات فارسی به انگلیسی نیز منجر به بالا رفتن رتبه ایران در بخش پژوهش های علمی می شود.
بسیاری از دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در ایران برای بهره برداری از یافته های علمی پژوهش گران دیگر کشور ها نیاز به ترجمه تخصصی متون و مقالات علمی دارند که با ایده های سایر پژوش گران آشنا شده و ایده های خلاق و نوآورانه ای را ارائه دهند. استفاده از افراد متخصص و خبره در زمینه ترجمه تخصصی متون و مقالات علمی امری کاملاً ضروری است.
کارشناسان شرکت ادیتنس می توانند در زمینه ترجمه و ویراستاری مقاله شما را راهنمایی نمایند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.
در اینجا به بررسی سایر تکنیک های ترجمه برای تسهیل و روان سازی متن مورد ترجمه تخصصی پرداخته می شود.
اقتباس به عنوان یکی از تکنیک های ترجمه
اقتباس, اتخاذ و همانند سازی تحت عنوان جایگزینی فرهنگی نیز اطلاق می شود و در این حالت که یکی از تکنیک های ترجمه است عناصر فرهنگی متن منبع با عناصر فرهنگی متن مقصد جایگزین می شوند. این اصطلاح معمولاً به متن مقصدی اشاره می کند که برای تولید آن از ترجمه آزاد استفاده شده باشد. اصطلاح اقتباس معمولاً حاکی از این است که به منظور متناسب تر کردن متن برای مخاطبان خاص مثلاً کودکان یا برای اهداف خاصی که ورای ترجمه تخصصی است, تغییرات چشمگیری در آن صورت گرفته است. هدف, تبدیل متن منبع به متنی در زبان مقصد است که برای فرهنگ زبان مقصد مناسب تر باشد. حاصل این تکنیک, متنی است که آشنا تر و جامع تر است.
معادل سازی
تکنیک ترجمه معادل سازی یا معادل یابی رویه ای است که در آن از عبارت کاملاً متفاوتی برای انتقال حقیقتی یکسان استفاده می شود. از طریق این حالت که یکی از تکنیک های ترجمه است می توان نام نهاد ها, اصوات, اصطلاحات یا ضرب المثل ها را ترجمه تخصصی کرد. در این روش پیام متن منبع طوری به زبان مقصد انتقال می یابد که واکنش فرستنده و گیرنده پیام در زبان مقصد همانند واکنش فرستنده و گیرنده در زبان منبع است. مترجم نهایت تلاشش را به کار می گیرد تا خوانندگان هر دو زبان برداشت یکسانی از متن اصلی و متن ترجمه شده داشته باشند. در این روش مترجم با توجه به موقعیت عبارت متن اصلی در مقایسه با عبارت در متن ترجمه شده, مضمون را با لفظ و اصطلاح یا تشبیه بازگو می کند.
تغییر بیان
تغییر بیان یا تلفیق تغییر شکل متن از طریق معنایی و یا دیدگاه است. تلفیق اساساً به معنای استفاده از عبارتی است که با زبان های منبع و مقصد تفاوت دارد اما پیام مشابهی را انتقال می دهد. در واقع معنی متن تغییر می کند و دیدگاه زبان منبع تعویض می شود. تلفیق به مترجم کمک می کند که معنی و دیدگاه نویسنده متن منبع را تغییر داده و به زبانی گویا تر بیان کند, در حالی که ایده و پیام اصلی انتقال یابد.
ترانهش
ترانهش, جابه جایی یا تعویض صورت شامل حرکت از یک طبقه گرامری به طبقه دیگر است, بدون اینکه معنی متن عوض شود. این تکنیک موجب تغییر ساختار دستور زبان متن ترجمه شده می شود.
کارشناسان شرکت ادیتنس در زمینه ترجمه تخصصی و ویراستاری می توانند شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.
ترجمه تخصصی را می توان جایگزینی مواد متنی یک زبان با مواد متنی برابر در زبانی دیگر تعریف کرد. ترجمه تخصصی متون ادبی به معنا و مفهوم نمادگرایی جوشش درونی احساس خود و دیگران است, به گونه ای که زیبایی شناختی محتوا و متن اصلی رعایت شده و دستخوش تغییر و دگرگونی نگردد. زیبا بودن ترجمه تخصصی متون ادبی به داشتن طبعی لطیف و درکی عمیق از نویسنده اصلی بستگی کاملاً مستقیم و عمیقی دارد. یک مترجم متخصص, خبره و حرفه ای در زمینه متون ادبی باید از همه جهات فرهنگی, اجتماعی و احساسی در زبان مبدا و مقصد بسیار غنی باشد تا تاثیر لازم را روی خواننده داشته باشد. صنعت و در حقیقت هنر ترجمه تخصصی متون ادبی یا برگردان کار درک و تفسیر موضوعات, معانی و مفاهیم پدید آمده در یک زبان و سپس انتقال, معادل یابی و بازسازی آن ها در زبانی دیگر را به عهده بگیرد.
مترجمان کم تجربه در این فن ظریف, ممکن است بر این باور باشند که در زبان و ترجمه, درست همانند ترجمه تخصصی متون علمی, می توان هر واژه و مفهومی را هم به طور دقیق تعریف و درک کرد و هم آن ها را به شیوه ای شفاف با پیوند های متقابل و کاملاً ثابت, از دو حوزه زبانی متفاوت به هم اتصال داد. بیشتر این پیچیدگی ها به طبیعت و نقش بی همانند زبان در تمامی تجربه ها و فرآیند های حیات انسانی چه در سطوح فردی و شخصیتی و چه در تراز های اجتماعی و فرهنگی باز می گردد.
تا به حال این جمله به گوش بسیاری از از ما رسیده است که, ترجمه دشوار ترین کار ممکن است. این ادعا با در نظر گرفتن تمام عوامل موثر بر ترجمه تقریباً درست است. یک مترجم نه تنها باید مهارت کافی در زبان مقصد داشته باشد بلکه باید درک کاملی از زمینه تحت پوشش متن اصلی را نیز داشته باشد تا بتواند ترجمه ای تخصصی, دقیق و کارآمد ارائه دهد.
کارشناسان شرکت ادیتنس در زمینه ترجمه و ویراستاری می توانند شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.
تکنیک های ترجمه تخصصی در هفت گروه دسته می شوند که عبارتند از :
قرض گرفتن
گرته برداری
ترجمه تحت لفظی
اقتباس
معادل سازی
تغییر بیان
ترانهش
قرض گرفتن یکی از تکنیک های ترجمه تخصصی
قرض گرفتن یکی از تکنیک های ترجمه تخصصی است که به استفاده از کلمه یا عبارت زبان منبع در متن مقصد می پردازد. معمولاً کلمه یا عبارت قرض گرفته شده به صورت “ایتالیک” نوشته می شود. قرض گرفتن یعنی استفاده مجدد از کلمات متن منبع در ترجمه مقصد. این تکنیک ترجمه ای است که در واقع ترجمه ای انجام نشدهه است.
گرته برداری
گرته برداری نوعی قرض گرفتن واژه است, اما واژه به زبان مقصد ترجمه می شود. گرته برداری در حقیقت ترجمه لفظ به لفظ یک اصطلاح بیگانه است که در زبان خودی معادلی ندارد و در آن عبارت بیگانه با حفظ ترتیب اجزای خود وارد زبان مقصد می شود. این ترکیب ها بیشتر ساخته خود مردم, خبرگزاری ها و یا کاربران اینترنت است. از دید زبان شناسان و ادیبان و مترجمان این کار نه تنها اشتباه نیست بلکه بهترین راه برای اخذ اصطلاح های فنی جدید و حتی بهترین شیوه مبارزه با هجوم واژه های بیگانه است.
ترجمه تحت لفظی
ترجمه تحت لفظی همان ترجمه کلمه به کلمه است. ترجمه تحت لفظی به شکلی است که متن حاصله در زبان مقصد صحیح است زیرا دارای ساختار ادبی است و قابل مقایسه با زبان منبع می باشد. عده ای صاحب نظران علم ترجمه تخصصی معتقدند که تکنیک ترجمه تحت لفظی را بیشتر برای زبان هایی می توان به کار گرفت که از نظر فرهنگی خیلی شبیه به هم هستند. این نوع ترجمه زمانی قابل قبول است که متن ترجمه شده دارای دستور زبان, معنی و سبک نوشتاری مشابه با متن اصلی باشد.
کارشناسان شرکت ادیتنس می توانند در زمینه ترجمه و ویراستاری مقاله شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.
ترجمه تخصصی متون علمی همیشه یک چالش بزرگ است. زیرا علم مدام در حال تغییر است و به طور مداوم واژگان و مفاهیم جدیدی به آن اضافه می شوند. مترجم متون تخصصی باید خود یک دانشمند و یک خواننده دقیق در حوزه تخصصی خویش باشد و درک روشن و دقیقی از متون تخصصی و مطالب حوزه تخصصی خود داشته باشد. سبک نگارش ترجمه متون تخصصی باید روشن و بدون ابهام باشد. نظر به متنی که برای ترجمه در نظر گرفته شده است باید خواننده را هم مد نظر قرار داد که تحصیلکرده است یا یک خواننده عمومی و معمولی. سطح رسمیت متن با توجه به نوع سند متفاوت خواهد بود و مترجم باید با توجه به نوع سند از واژگان تخصصی کمتر یا بیشتر در متن ترجمه شده استفاده کند.
مدیریت موثر واژگان یکی از عوامل مهم در موفقیت یک ترجمه تخصصی است و موجب کیفیت, شفافیت و یکنواختی ترجمه متن منبع می شود که ممکن است به زبان های مختلفی ترجمه شده باشد. ترمینولوژی یا واژگان مورد استفاده به انسان ها بستگی دارد نه به تکنولوژی مورد استفاده.
در رشته های دانشگاهی و علمی با انواع و سبک های مختلفی از متون و اسناد مواجه می شویم که مستلزم درجات متفاوتی از سبک رسمی است. اگر قرار است که متن دانشگاهی را به شکل تخصصی ترجمه کنید لازم است که سبک ترجمه را بالا ببرید, از عبارات پیچیده تر و تخصصی تر استفاده کنید و کمتر از واژه های عمومی استفاده کنید. از سوی دیگر اگر متن شما دارای بروشور است مثلاً دفترچه راهنمای یک دستگاه, در این صورت ترجمه تخصصی خیلی رسمی لازم نیست و بهتر است برای بیشترین تعداد مخاطبان قابل درک باشد, پس هنگام ترجمه تخصصی یک متن باید به گروه هدف, یعنی خوانندگانی که مخاطب متن شما هستند توجه نشان داده و مطابق میل, تحصیلات و میزان اطلاعات آن ها متن را ترجمه کنید. اسناد و متونی که خوانندگان عمومی و معمولی دارند بهتر است به سبکی ساده و روان ترجمه شوند.
کارشناسان شرکت ادیتنس می توانند در زمینه ترجمه و ویراستاری مقاله شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.
ترجمه تخصصی همان ترجمه متون علمی است, بنابراین دانش خاصی برای ترجمه متون تخصصی نیاز است. ترجمه متون تخصصی مستلزم تسلط کامل بر زبان های منبع و مقصد و همچنین آگاهی خوب و کامل از آن رشته علمی و تخصصی است, مترجم باید موضوعات رشته مورد نظر را به خوبی بشناسد و درک کند. معمولا مترجم های تخصصی کسانی هستند که علاوه بر تخصص در ترجمه زبان منبع, در رشته خاصی نیز تعلیم دیده اند از قبیل پزشکی, شیمی, حقوق, نرم افزار و …. گاهی اوقات مترجم, دانشمندی است که درجات بالایی از دانش زبانی و مهارت ترجمه رشته خود را دارد. این مسئله وی را به شخصی با بالاترین صلاحیت برای ترجمه متون رشته تخصصی خود تبدیل می کند. همکاری بین مترجم و متخصص حوزه تخصصی متن, برای ترجمه بهتر متون تخصصی نیاز است.
وضوح و دقت, مهم ترین اهداف سبک ترجمه تخصصی است. باید معنای واقعی متن منبع انتقال داده شود. ابهام و عدم وضوح سازه ها از ویژگی های متون ادبی و عادی است. اما نباید در ترجمه تخصصی دیده شود. این سخت ترین کار در ترجمه تخصصی متون علمی است. یافتن کلمه صحیح گاهی اوقات به یک چالش تبدیل می شود و ممکن است موجب تکراری شدن متن شود چرا که مترادف بعضی از واژه ها موجب ابهام در متن می شود که مترجم متون تخصصی باید زمینه لازم در حوزه تخصصی متن را داشته باشد و بتواند از واژگان آن حوزه از علم بدون تغییر معنی متن استفاده کند.
یکی دیگر از توانایی های مترجمین متون تخصصی در تصحیح اشتباهات کوچکی است که در متن منبع وجود دارد, زیرا جز معدود افرادی هستند که متن را با بالاترین دقت و توجه می خوانند و سپس ترجمه می کنند. خطا های رایج در کار های علمی عبارتند از: عدم یکنواختی اعداد لیست شده در جداول, دیاگرام هایی که به چیزی اشاره دارند و نماد مورد استفاده اشتباه است و همچنین اشتباهات املایی و دستوری. در اینگونه موارد مترجم باید از تکنیک خطا زدایی استفاده کرده و اشتباهات کوچک را تصحیح کند و یا در پرانتز و یا به صورت پاورقی ترجمه صحیح را قید کند.
کارشناسان شرکت ادیتنس در زمینه ترجمه و ویراستاری می توانند شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.
ویراستاری مقاله از آن دسته مشاغلی است که ویراستار مقاله نیاز به ابزار آن چنانی ندارد و با یک رایانه از منزل می توانید آن را انجام دهید. اما برای این کار بیشتر از هر شغلی باید تمرکز داشته باشید و بیشتر از هر شغلی باید کتاب بخوانید. در این حرفه هیچ نکته کوچکی نباید از چشم شما دور بماند و به عبارت گویاتر, اولین اشتباه شما آخرین اشتباه شما است.
قدم اول در ویراستاری مقاله این است که فرد شعور و کفایت اولیه برای فهم متن را داشته باشد. ویراستار مقاله باید کتابخوان باشد و متون زیادی از رمان و داستان گرفته تا کتب تاریخی را خوانده باشد. اصلاً ویراستار یعنی کسی که بر زوایای زبان برای بیان مفاهیم تسلط دارد. پس کسی که می خواهد ویراستاری مقاله کند, باید این توانمندی و فهم از زبان را داشته باشد. توانمندی دیگری که در کار ویراستاری لازم است, این است که امکانات زبان فارسی را در مقابل با زبان های دیگر اجمالاً بشناسد و با گرته برداری ها آشنایی داشته باشد. و بالاخره برای ورود به حرفه ویراستار مقاله, ضروری است فرد دوره های ویراستاری را بگذراند. البته این ابتدای راه است و فرد در حین تجربه هم مدام یاد می گیرد. بنابراین ویراستاری مقاله به هیچ عنوان شغل راکدی نیست و تجربه و آموختن در آن توقف دارد و به جرئت می توان گفت که ویراستاری که به درجه نهایی رسیده و نیاز به آموختن ندارد, وجود ندارد یا خیلی اندک اتست.
در ویراستاری تجربه حرف اول را می زند. یک ویراستار مقاله باید مدام در حال تجربه کردن باشد و این تجربه ها را ثبت کند تا هم برای خودش باقی بماند و هم برای سایر ویراستاران.
کارشناسان شرکت ادیتنس می توانند در زمینه ترجمه و ویراستاری شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.
یک دست کردن رسم الخط کلمات؛ عبارت هایی مانند “میرساند” و “اینجانب” را به شکل صحیح آنها یعنی “می رساند” و “این جانب” بنویسیم.
اصلاح غلط های املایی
کنترل پاراگراف بندی
اصلاح یا اعمال نشانه گذاری های متن
یک دست کردن اصطلاحات و آوانگاشت ها
اعمال قواعد عدد نویسی, فرمول نویسی, اعراب گذاری و اختصار های متنی
مشخص کردن حدود نقل قول ها, وارسی ارجاعات, درستی نشان مآخذ و پانوشت ها و یادداشت ها
بررسی کالبد شناسی اثر, شامل تمامی نمایه ها, جدول ها, نمودار ها, تصاویر, فهرست مطالب
کنترل اندازه و قلم حروف و فاصله خطوط
نکته خیلی مهمی که در نمونه خوانی باید به آن توجه کرد, این است که بهتر است کار نمونه خوانی را شخص دیگری غیر از نویسنده کتاب انجام دهد. چون بار ها پیش آمده که چون خودشان نویسنده متن بوده اند, بعضی از جمله های کتاب به جای چشم شان, به طور ناخودآگاه با ذهن شان مرور می شود و بنابراین بسیاری از غلط های تایپی کتاب را نمی بینند.
ساختار معنایی بیش از نیمی از جملات و عبارت های زبان انگلیسی به شیوه ای است که از معنای حقیقی و لفظی واژه ها و یا ساخت ظاهری اجزای تشکیل دهنده آن ها نمی توان به پیام اصلی آن پی برد, از این رو فرایند ترجمه تخصصی برای این قبیل ساختار ها از ترجمه بقیه ساخت ها و عبارت های زبان متفاوت است. نمونه بارز این قبیل ساخت ها, اصطلاحات و ضرب المثل ها هستند, از آن جایی که اصطلاحات بخش عمده ای از زبان انگلیسی را تشکیل می دهند, لازمه ترجمه تخصصی, مناسب و اصولی دانستن خصوصیات اصطلاحات زبان مقصد و راه و رسم ترجمه آن است.
شیوه بیان و ساخت معنایی اصطلاحات با شیوه بیان عادی متفاوت است زیرا ممکن است که متکلم از بیان صریح و مستقیم برای رساندن پیام خود پرهیز نماید و یا به منظور تاثیر گذاری بیشتر به تصویر سازی زبانی و یا برجسته سازی های زبانی روی آورد. به همین دلیل است که نادیده گرفتن اصطلاحات در زبان مبدا در جریان ترجمه تخصصی به عدم رعایت اصل امانت داری در ترجمه منجر خواهد شد و حاصل کار مترجم ترجمه ای بی معنی و مضحک خواهد شد.
در تعریف اصطلاحات می توان گفت که عبارت یا مجموعه عباراتی که معنی آن ها معادل معنی اجزای تشکیل دهنده آن نیست.
کارشناسان خبره در امر ترجمه تخصصی قطعاً به این اصطلاحات آشنایی کاملی دارند و کار ترجمه تخصصی را به بهترین شکل ممکن انجام خواهند داد.
کارشناسان شرکت ادیتنس در زمینه ترجمه و ویراستاری مقاله می توانند شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
